Το φυτό της μαστίχας, ο σχίνος, (Pistacia lentiscus var. Chia), είναι θάμνος αειθαλής ύψους 2-3 μέτρων και ζει πάνω από 100 χρόνια. Πριν αρχίσει η διαδικασία απομακρύνονται από την περιοχή τα ζιζάνια, φύλλα & χώματα. Κατόπιν γίνεται το «ασπροχωμάτισμα», η κάλυψη του καθαρισμένου εδάφους µε λευκό, ψιλοκοσκινισμένο χώμα που μαζεύεται από κοντινές περιοχές και το καθιστά πια έτοιμο να δεχτεί τα δάκρυα της μαστίχας. Το χάραγμα του σχίνου, το «κέντημα» είναι μια τέχνη που παραμένει σχεδόν απαράλλακτη από αιώνες. Χρησιμοποιείται ένα αιχμηρό εργαλείο, το «κεντητήρι». Το μάζεμα πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από τα πρωτοβρόχια και συνεχίζεται η επεξεργασία στο σπίτι. Η μαστίχα κοσκινίζεται για να απομακρυνθούν φύλλα & χώματα και πλένεται µε φυσικό σαπούνι ελαιόλαδου. Τα μεγάλα & μέτρια δάκρυα καθαρίζονται µε μαχαιράκι ή µε βελόνα, προτού παραδοθούν στο εμπόριο.
Ο Διοσκουρίδης (1ος αι. Ιατρός – Βοτανολόγος) έγραψε:
• Δίνει λάμψη στο πρόσωπο.
• Προστατεύει τα ούλα & ασπρίζει τα δόντια.
• Ιδανική κατά των εγκαυμάτων.
• Βοηθά στην δυσπεψία, την αναπαραγωγή του αίματος.
• Μαλακώνει τον βήχα.
• Τονώνει τις φωνητικές χορδές,
• θεραπεύει τις κοιλιακές διαταραχές.
• Βοηθά σε γυναικολογικές παθήσεις.
Στα Μαστιχοχώρια θα ανακαλύψετε το πιο μυθικό κομμάτι της Χίου, ξακουστό παγκοσμίως για το μονάκριβό τους προϊόν, τη μαστίχα. Θαυμάστε στο Πυργί τα «ξυστά» στις προσόψεις των σπιτιών, μια τεχνική σκαλίσματος γεωμετρικών μοτίβων σε γύψο. Εκεί μπορείτε να παρακολουθήσετε την πανάρχαια διαδικασία παραγωγής της μαστίχας, η οποία συνεχίζεται απαράλλακτη 2.500 χρόνια!